W jaki sposób medycyna funkcjonalna może wspomagać płodność u kobiet?

Płodność kobiet to złożony proces zależny od równowagi hormonalnej, zdrowia metabolicznego, psychicznego oraz stylu życia. Tradycyjna medycyna często koncentruje się na leczeniu objawów i interwencji farmakologicznej, takich jak stymulacja owulacji czy procedury in vitro. Medycyna funkcjonalna natomiast przyjmuje bardziej holistyczne podejście — stara się dotrzeć do pierwotnych przyczyn problemów z płodnością i przywrócić naturalną równowagę organizmu.

Czym jest medycyna funkcjonalna?

Medycyna funkcjonalna to nauka oparta na dowodach naukowych, która koncentruje się na identyfikowaniu i leczeniu pierwotnych przyczyn chorób, a nie tylko na łagodzeniu objawów. Uwzględnia indywidualne różnice genetyczne, styl życia, środowisko, dietę oraz mikrobiom jelitowy.

W kontekście płodności oznacza to indywidualne podejście do każdej kobiety, z analizą czynników takich jak: stan zapalny, poziom stresu, niedobory składników odżywczych, zaburzenia hormonalne, obciążenie toksynami i inne.

Jak medycyna funkcjonalna może wspierać płodność?

1. Regulacja hormonów i osi HPA

Zaburzenia hormonalne, takie jak PCOS (zespół policystycznych jajników), problemy z tarczycą (niedoczynność lub Hashimoto), wysoki poziom prolaktyny czy zaburzony rytm kortyzolu, mogą istotnie wpływać na płodność. Medycyna funkcjonalna analizuje pracę układu hormonalnego i pomaga przywrócić jego równowagę za pomocą:

• odpowiednio dobranej diety opartej na stabilizacji poziomu cukru, wyrównaniu zaburzeń mikrobioty jelitowej, wsparcia prawidłowej syntezy hormonów

• wsparcia rytmu dobowego i higieny snu,

• technik redukcji stresu (farmakologia, medytacja, oddech, joga).

  
  

  2. Optymalizacja mikrobiomu jelitowego

  
  

  Zdrowie jelit wpływa na wchłanianie składników odżywczych, detoksykację estrogenów i ogólny stan zapalny organizmu. Medycyna funkcjonalna analizuje mikroflorę jelitową i często zaleca:

  
  

  • eliminację patogenów (np. SIBO, Candida),

  • wprowadzenie prebiotyków i probiotyków,

  • dietę bogatą w błonnik i polifenole,

  • ograniczenie przetworzonej żywności

  
  

  3. Wyrównanie niedoborów żywieniowych

  
  

  Niedobory witamin i minerałów takich jak: witamina D, cynk, żelazo, selen, witaminy z grupy B czy kwasy omega-3 — mogą upośledzać funkcjonowanie układu rozrodczego. Medycyna funkcjonalna stosuje dokładną diagnostykę (np. badania krwi, testy funkcjonalne) oraz celowaną suplementację.

  
  
  
  

  4. Detoksykacja organizmu i redukcja obciążenia toksynami

  
  

  Kobiety starające się o dziecko często są narażone na działanie ksenoestrogenów (plastiki, pestycydy, kosmetyki syntetyczne), które mogą zaburzać gospodarkę hormonalną. Medycyna funkcjonalna wspiera detoksykację poprzez:

  
  

  • wsparcie pracy wątroby

  • eliminację toksyn ze środowiska

  • zwiększenie spożycia warzyw krzyżowych (brokuły, kapusta, rukola).

  
  

  5. Praca z emocjami i stresem

  
  

  Permanentny stres zwiększa poziom kortyzolu, który może tłumić owulację i wpływać negatywnie na libido, cykl menstruacyjny i stan zapalny. Medycyna funkcjonalna promuje równowagę psychofizyczną poprzez:

  
  

  • terapię psychologiczną lub coaching zdrowia,

  • techniki oddechowe i relaksacyjne,

  • aktywność fizyczną dopasowaną do cyklu menstruacyjnego,

  • świadomą pracę z ciałem (np. taniec, masaż)

  
  

  Kiedy warto sięgnąć po medycynę funkcjonalną?

  
  

  Medycyna funkcjonalna może być pomocna szczególnie w przypadkach:

  
  

  • niepłodności idiopatycznej (bez jasnej przyczyny),

  • nawracających poronień,

  • endometriozy, PCOS, zaburzeń owulacji,

  • chorób autoimmunologicznych (np. Hashimoto),

  • niskiego AMH, obniżonej rezerwy jajnikowej,

  • przygotowania do procedur IVF.

    
    

    Medycyna funkcjonalna stanowi uzupełnienie medycyny konwencjonalnej.

    Dzięki indywidualnemu podejściu, głębokiej diagnostyce i skupieniu się na przyczynach, a nie tylko objawach, może znacząco wspierać kobiety w procesie starania się o dziecko. Czasem to właśnie małe zmiany — poprawa diety, redukcja stresu, uzupełnienie niedoborów — mogą zrobić wielką różnicę.

  
  

  W Vitality pomagamy pacjentkom chcącym zajść w ciąże w całościowej ocenie ich stanu zdrowia. Stosując dokładną analizę dotychczasowej historii zdrowia i choroby, zlecając odpowiednie badania, układamy kilkutygodniowy szczegółowy plan leczenia z uwzględnieniem diet funkcjonalnych oraz suplementacji.

  
  

  • Źródła:

    • Institute for Functional Medicine (IFM). https://www.ifm.org

    • Bland J. (2010). The Disease Delusion: Conquering the Causes of Chronic Illness for a Healthier, Longer, and Happier Life.

    • Teede, H. J., et al. (2018). "Recommendations from the international evidence-based guideline for the assessment and management of PCOS." Human Reproduction. https://academic.oup.com/humrep

    • Poppe, K., et al. (2018). "Thyroid disorders and female infertility." Best Practice & Research Clinical Endocrinology & Metabolism.

    • Li, J., et al. (2011). "Effects of stress on reproduction in females: an overview." Reproductive Biology and Endocrinology.

    • Koeth, R. A., et al. (2013). "Intestinal microbiota metabolism of L-carnitine, a nutrient in red meat, promotes atherosclerosis." Nature Medicine.

    • Baker, J. M., et al. (2017). "The gut microbiome’s role in the development, function, and disorders of the central nervous system and the gut–brain axis." The Journal of Neuroscience.

    • D’Amico, F., et al. (2021). "Gut microbiota and female fertility: a systematic review." Reproductive Sciences.

    • Lerchbaum, E., & Obermayer-Pietsch, B. (2012). "Vitamin D and fertility: a systematic review." European Journal of Endocrinology.

    • Wójcik, M., et al. (2016). "Zinc and female fertility." Biological Trace Element Research.

    • Gaskins, A. J., et al. (2016). "Dietary fatty acid intake and reproductive hormone concentrations." The American Journal of Clinical Nutrition.

    • Gore, A. C., et al. (2015). "EDC-2: The Endocrine Society’s Second Scientific Statement on Endocrine-Disrupting Chemicals." Endocrine Reviews.

    • Diamanti-Kandarakis, E., et al. (2009). "Endocrine-disrupting chemicals: an Endocrine Society scientific statement." Endocrine Reviews.

    • Sathyanarayana, S. (2008). "Phthalates and children's health." Current Problems in Pediatric and Adolescent Health Care.

    • Chavarro, J. E., et al. (2007). The Fertility Diet. – Harvard School of Public Health.

    • Domar, A. D., et al. (2000). "Impact of psychological interventions on pregnancy rates in infertile women." Fertility and Sterility.

    • Rooney, K. L., & Domar, A. D. (2018). "The impact of lifestyle behaviors on infertility." Women's Health.